A μπε μπα μπλομ. Τι σημαίνει η ακατάληπτη φράση στο ελληνικό παιχνίδι

«Α μπε μπα μπλον, του κίθε μπλον, α μπε μπα μπλον του κίθε μπλον, μπλιν-μπλον». Σίγουρα, κάποιοι από εμάς την έχουμε πει όταν είμασταν μικρά παιδιά. Η ίδια ακατάληπτη φράση υποστηρίζεται ότι είναι σωστότερη αν στο τέλος των λέξεων που έχουν «ν» βάλουμε ένα «μ», οπότε γίνεται «Α μπε μπα μπλομ, του κίθε μπλομ, α μπε μπα μπλομ του κίθε μπλομ, μπλιμ-μπλομ». Αλλά, τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτή η μικρή φράση που δεν βγάζει κανένα απολύτως νόημα και την λέγαμε όταν είμαστε αρκετά παιδιά μαζεμένα και θέλαμε να δούμε ποιος «θα τα φυλάξει» για να παίξουμε π.χ. «κρυφτό». Μάλιστα, πολλές φορές το παιδί που τα «έβγαζε» ξεκινούσε με το «μπουφ». Αλλά έχουν κάποιο νόημα όλα αυτά;
Έψαξα στο διαδίκτυο να βρω αν θα μπορούσαν να έχουν κάποια σημασία τα λόgια. Εντόπισα πολύ εύκολα μία ερμηνεία η οποία μου φάνηκε αρκετά λογική. Στη συνέχεια, όμως, ψάχνοντας λίγο ακόμα, βρήκα πως δεν θα μπορούσε να ευσταθεί η εξήγηση που μου έφερε πολύ εύκολα η αρχική αναζήτηση που έκανα.
Σύμφωνα με την πρώτη φουρνιά ψαξίματος, διάβασα ότι η ακατάληπτη φράση προερχόταν από μία προετοιμασία μάχης που έκαναν οι Αθηναίοι παίδες καθώς γυμνάζονταν για μετέπειτα αληθινές πολεμικές μάχες, σώμα με σώμα, γιατί ο Αθηναίος πολίτης, με ένα απλό αναγραμματισμό γινόταν οπλίτης! Τι σήμαινε, λοιπόν, η μυστηριώδης φράση ανάμεσα σε δύο αντιπαρατιθέμενες παιδικές ομάδες; Η εξήγηση έρχεται ως «Απεμπολών, του κείθεν εμβολών», επιλαμβανόμενα με ρυθμό, εναλλάξ από την κάθε επιτιθέμενη ομάδα. Η απόδοση σε σημερινά απλά ελληνικά θα μπορούσε να ήταν: «Σε απεμπολώ», δηλαδή, σε απωθώ, σε σπρώχνω, «του κείθεν», πέραν (εκείθεν), «εμβολών» σε εμβολίζω με το δόρυ μου, με το ακόντιό μου!
Ομολογώ ότι μου φάνηκε αρκετά πειστική αυτή η ερμηνεία. Όμως, στη συνέχεια της αναζήτησής μου βρέθηκα στην σελίδα sarantakos, όπου εκεί εξηγείται πως η υποτιθέμενη αρχαία φράση δεν υπάρχει πουθενά στην αρχαία γραμματεία. Κατά συνέπεια δεν την έλεγαν τα παιδιά της αρχαίας Αθήνας, ούτε και κανείς ενήλικος. Διαβάζουμε ακόμα πως «Δεν θα μπορούσε να υπάρξει (τέτοια φράση), διότι είναι εντελώς ασύντακτη, ρήμα “εμβολώ” δεν υπάρχει, “απεμπολώ” δεν σημαίνει “απωθώ”, το “του” είναι ξεκάρφωτο». Ακόμα, ότι «το πιο κωμικό είναι το να προσπαθείς να βρεις ετυμολογία σε ολοφάνερα ηχομιμητικές συλλαβές σαν το “μπε” και το “μπλομ”! Επιπλέον, δεν δίνεται η εξήγηση των δύο τελευταίων λέξεων» “μπλιμ μπλομ”.
Δηλαδή, ακόμα και αν θα μπορούσε να είναι σωστή η ερμηνεία «Απεμπολών, του κείθεν εμβολών» – που δεν είναι είναι και δεν υπάρχει – εκείνος που σκέφτηκε και έδωσε την αυθαίρετη ερμηνεία δεν έδωσε καμία εξήγηση των δύο τελευταίων λέξεων “μπλιμ μπλομ”. Κατά συνέπεια, ακόμα κι αν υπάρχει κάποια εξήγηση, δεν είναι αυτή που δόθηκε. Το πιθανότερο, όμως, είναι πως δεν έχει κάποια εξήγηση γιατί απλούστατα είναι λέξεις που με κάποιο τρόπο προέκυψαν από την φαντασία των παιδιών, όπως το ακατάληπτο «ίπι ίπι ούμε» που λέγαμε μικρά για να κάνει ομοιοκαταληξία με το «σας ευχαριστούμε» όταν ο διευθυντής του σχολείου μας ανακοίνωνε ότι θα πάμε εκδρομή. «Τέλος, δεν λέμε α-μπεμπα-μπλον (με Ν), αλλά α-μπεμπα-μπλομ, με Μ στο τέλος. Το αμπεμπαμπλόμ το λέμε μόνο όταν τα βγάζουμε, (οπότε) τα περί αντιπαρατιθέμενων ομάδων είναι αποκυήματα της φαντασίας του συντάκτη», όπως πολύ χαρακτηριστικά αναφέρεται στην σελίδα sarantakos.

Σπύρος Μακρής
περιεχόμενο σχολιασμού, με στοιχεία δημιουργικής γραφής

diadrastika / Image by Wolfgang Eckert from Pixabay