Καλύτερη προστασία για τα θύματα βίας σε όλη την ΕΕ

Από την Κυριακή, τα θύματα βίας — ιδίως όσα έχουν υποστεί ενδοοικογενειακή βία ή παρενόχληση — θα τυγχάνουν καλύτερης προστασίας σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ. Οι νέοι κανόνες σημαίνουν ότι οι εντολές περιορισμού, προστασίας και απαγόρευσης που εκδίδονται σε ένα κράτος μέλος είναι πλέον γρήγορα και εύκολα αναγνωρίσιμες σε όλη την ΕΕ μέσω απλής πιστοποίησης.
«Τα θύματα βίας θα είναι πλέον ασφαλή και εκτός της χώρας τους, οπουδήποτε βρίσκονται στην Ευρώπη», δήλωσε η Βιέρα Γιούροβα, Επίτροπος της ΕΕ αρμόδια για την Δικαιοσύνη, τους Καταναλωτές και την Ισότητα των φύλων. «Στην ΕΕ, υπολογίζεται ότι μία στις πέντε γυναίκες αντιμετωπίζουν βία κάποια στιγμή στη ζωή τους και δυστυχώς πολύ συχνά η σωματική βία προέρχεται από κάποιο κοντινό τους πρόσωπο, όπως τον σύντροφό τους.»
Ένας πολίτης που έχει υποστεί ενδοοικογενειακή βία θα είναι πλέον σε θέση να αισθάνεται ασφαλής όταν ταξιδεύει έξω από τη χώρα καταγωγής του με την απλή μεταφορά της εντολής που τον προστατεύει από τον δράστη. Προηγουμένως, τα θύματα έπρεπε να ακολουθoύν πολύπλοκες διαδικασίες για να αναγνωριστεί η προστασία τους σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ και διαφορετική διαδικασία πιστοποίησης σε κάθε χώρα. Tώρα πια, οι εν λόγω εντολές προστασίας θα αναγνωρίζονται εύκολα σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ, δηλ. ένας πολίτης που έχει υποστεί βία θα μπορεί να ταξιδεύει χωρίς να υποβάλλεται σε επίπονες διαδικασίες.
«Η νέα διαδικασία θα σημαίνει ότι οι γυναίκες ή οι άνδρες που υφίστανται βία μπορούν να έχουν την προστασία που αξίζουν και να συνεχίζουν να ζουν τη ζωή τους. Θα είναι σε θέση να επιλέξουν να ζήσουν σε ένα άλλο κράτος μέλος της ΕΕ ή να πηγαίνουν διακοπές χωρίς να φοβούνται για την ασφάλειά τους», πρόσθεσε η Βιέρα Γιούροβα.
Ο νέος μηχανισμός συνίσταται σε δύο χωριστές πράξεις: τονκανονισμό για την αμοιβαία αναγνώριση μέτρων προστασίας σε αστικές υποθέσεις, και την οδηγία σχετικά με την ευρωπαϊκή εντολή προστασίας. Μαζί, τα δύο μέσα θα διασφαλίζουν ότι όλα τα θύματα βίας έχουν τη δυνατότητα αναγνώρισης των εντολών προστασίας τους σε οποιοδήποτε κράτος μέλος της ΕΕ. Οι μηχανισμοί λαμβάνουν υπόψη τους τις διαφορές στα κράτη μέλη όσον αφορά τα εθνικά μέτρα προστασίας, οι οποίες μπορεί να είναι αστικού, ποινικού ή διοικητικού χαρακτήρα. Οι κανόνες θα εξασφαλίζουν την ελεύθερη μεταφορά των πιο κοινών τύπων μέτρων προστασίας εντός της ΕΕ.

Ανάγκη για μεγαλύτερη υποστήριξη των θυμάτων

Η ανάγκη υποστήριξης και προστασίας των θυμάτων προκύπτει και από έκθεση που δημοσιεύεται σήμερα από τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, η οποία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι απαιτούνται στην ΕΕ πιο στοχευμένες υπηρεσίες υποστήριξης των θυμάτων. Παρά τις βελτιώσεις, οι υπηρεσίες υποστήριξης των θυμάτων σε πολλά κράτη μέλη εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προκλήσεις. Συγκεκριμένες προτάσεις βελτίωσης περιλαμβάνουν την εξασφάλιση ότι τα θύματα έχουν πρόσβαση σε στοχευμένες υπηρεσίες υποστήριξης— συμπεριλαμβανομένων της μετατραυματικής υποστήριξης και της παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, της εξάλειψης των γραφειοκρατικών εμποδίων για τα θύματα όσον αφορά την παροχή νομικής βοήθειας καθώς και της εξασφάλισης ότι τα θύματα είναι επαρκώς ενήμερα σχετικά με τα δικαιώματά τους και τις διαθέσιμες υπηρεσίες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι αποφασισμένη να βελτιώσει τα δικαιώματα των 75 εκατομμυρίων πολιτών που είναι θύματα εγκλημάτων κάθε χρόνο. Το 2012, μια οδηγία της ΕΕ για τον καθορισμό ελάχιστων κανόνων για τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία των θυμάτων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση έγινε νόμος (IP/12/1066) και θα καταστεί δεσμευτικός για τα κράτη μέλη από τις 16 Νοεμβρίου 2015. Με μέτρα όπως οι εντολές προστασίας σε επίπεδο ΕΕ που αρχίζουν να εφαρμόζονται από την Κυριακή, καθώς και τα ελάχιστα δικαιώματα των θυμάτων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λαμβάνει μέτρα για την ενίσχυση των δικαιωμάτων των ατόμων που πέφτουν θύματα εγκληματικών πράξεων οπουδήποτε στην ΕΕ από οπουδήποτε και αν προέρχονται.

Ιστορικό

Ο κανονισμός για την αμοιβαία αναγνώριση μέτρων προστασίας σε αστικές υποθέσεις που έλαβε υποστήριξη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τον Μάιο 2013 (MEMO/13/449) και από τους υπουργούς στο Συμβούλιο Δικαιοσύνης του Ιουνίου 2013 (IP/13/510) συμπληρώνει την οδηγία σχετικά με την ευρωπαϊκή εντολή προστασίας, που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2011. Και τα δύο μέσα τίθενται σε εφαρμογή στις 11 Ιανουαρίου 2015. Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η Δανία δεν θα συμμετάσχει.
Για την ενίσχυση των υφιστάμενων εθνικών και ενωσιακών μέτρων για τα δικαιώματα των θυμάτων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε, στις 18 Μαΐου 2011, δέσμη μέτρων (IP/11/585) για να εξασφαλιστεί ελάχιστο επίπεδο δικαιωμάτων, υποστήριξης και προστασίας για τα θύματα σε ολόκληρη την ΕΕ. Στη δέσμη μέτρων περιλαμβάνονται η οδηγία για τα δικαιώματα των θυμάτων και ο κανονισμός για την αμοιβαία αναγνώριση μέτρων προστασίας σε αστικές υποθέσεις, καθώς και ανακοίνωση που παρουσιάζει την τρέχουσα και μελλοντική δράση της Επιτροπής σε σχέση με τα θύματα.