Η Αγία Θεοδώρα καταγόταν από την Αγιοτόκο και Ηρωοτόκο Πελοπόννησο γι’ αυτό και από κάποιους ονομάζεται Αγία Θεοδώρα η «Πελοποννήσια». Ως προς την καταγωγή της πιθανότερες περιοχές φαίνεται να είναι η Αρκαδία και η Μεσσηνία.
Έζησε κατά τον 9ον αιώνα μ.Χ. (κατά άλλους τον 10ο αιώνα μ.Χ.) δηλαδή στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Οι γονείς της υπήρξαν άνθρωποι πτωχοί και άσημοι αλλά αγαπούσαν τον Θεό και μετέδωσαν στα παιδιά τους την πίστη στο Χριστό. Από μικρή ηλικία η Θεοδώρα, σε σχέση με τα άλλα της αδέλφια, είχε μία ιδιαίτερη αγάπη και κλίση προς τα θεία. Αγαπούσε τον Θεό σε τέτοιο βαθμό που επιθύμησε να αφιερώσει όλη της την ζωή Σ’ αυτόν. Αποκτούσε μέρα με τη μέρα αυτό που οι Άγιοι Πατέρες ονομάζουν «Ἔρωτα Χριστοῦ».
Την ίδια χρονική περίοδο συνέβη στην ευρύτερη περιοχή της Πελοποννήσου φοβερός λιμός, έτσι που ο κόσμος και η Μονή κινδύνευσαν από ασιτία. Όλοι οι Πατέρες έστρεψαν τα βλέμματά τους στον «Θεόδωρο» ως τον μοναδικό που μπορούσε να βοηθήσει σ’ αυτήν την τόσο δύσκολη κατάσταση. Πράγματι, ο «Θεόδωρος» επισκέφτηκε πολλά σπίτια Χριστιανών προκειμένου να τους στηρίξει και αν ήταν δυνατόν να εξοικονομήσει κάτι και για την μοναστική αδελφότητα.
Συνέβη όμως κάτι φοβερό! Μία γυναίκα ξεστόμισε εναντίον του μία βαριά κατηγορία. «Ο καλόγερος, είπε, με άφησε έγκυο!». Η είδηση αυτή διαδόθηκε γρήγορα! Μία δεινή συκοφαντία είχε ήδη στηθεί. Οι γονείς της εγκυμονούσας γυναίκας θυμωμένοι ανέβηκαν στο μοναστήρι και βίαια πρόσταξαν τον «Θεόδωρο» να τους ακολουθήσει. Ο «μοναχός» αν και αρνήθηκε την κατηγορία δεν αρνήθηκε να τους ακολουθήσει. Στη συνέχεια τον δίκασαν με συνοπτικές διαδικασίες και τόν έκριναν ένοχο. Έλαβε την εσχάτη των ποινών, «θάνατον δια αποκεφαλισμού». Αν και μπορούσε με την αποκάλυψη του σώματός του να αποδείξει την αθωότητά του, προτίμησε να «σηκώσει» το βάρος της συκοφαντίας! Ως τόπος του μαρτυρίου ορίστηκε το χωριό Βάστα στην περιοχή της Αρκαδίας. Ο δήμιος τον οδήγησε μέχρι εκεί ενώ ο «Θεόδωρος» ακολουθούσε «ὡς ἀμνός ἄφωνος». Μετά από λίγη ώρα η ψυχή της Αγίας Θεοδώρας φτερούγισε προς τον ουρανό, στην ετοιμασμένη θέση των οσιοπαρθενομαρτύρων της Εκκλησίας μας.
Ο δήμιος και οι συνεργάτες του, που αποκεφάλισαν την μάρτυρα, διέκριναν το σώμα της γυμνό και μεταμεληθέντες ζήτησαν συγχώρεση από τον Θεό.
Το θαυμαστό γεγονός έγινε γνωστό παντού! Ο Ηγούμενος και οι συμμοναστές θρηνολογώντας έφθασαν στον τόπο του μαρτυρίου και δοξάζοντας τον Θεό ενεταφίασαν το σώμα της στην Ιερά Μονή τους ή κατά την γνώμη άλλων στον ίδιο τόπο του μαρτυρίου της.
Λέγεται, ότι πριν τον αποκεφαλισμό της, η Αγία ζήτησε από τον Θεό το σώμα της να γίνει ναός, οι τρίχες της κεφαλής της να γίνουν δένδρα και το αίμα της ποτάμι. Πράγματι, στην στέγη του ιδρυθέντος ναού που βρίσκεται στη Βάστα της Αρκαδίας ανεφύησαν 17 δένδρα, τα οποία παραδόξως στέκονται στην στέγη και ομολογούν ότι «ὅπου ὁ Θεὸς δὲ βούλεται νικᾶται φύσεως τάξις».
Λεπτομερή βιογραφία της Αγίας, έγραψε ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως κ. Θεόφιλος.
To μυστήριο των δένδρων
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Πάτρας έχουν μελετήσει τo κτήριο και κάνουν τις εξής παρατηρήσεις: Πολλές ιστορίες έχουν δει το φως της δημοσιότητας για τη μικρή εκκλησία της Αγίας Θεοδώρας ιδιαίτερης θρησκευτικής σημασίας, σχετικά κυρίως με τη δημιουργία της, την Αγία από την οποία πήρε το όνομά της και γενικά την ιστορία της που επίσης περιλαμβάνει ένα θαύμα.Το κτίσμα της μικρής εκκλησίας, που επισκέπτονται πολλοί πιστοί κάθε χρόνο, είναι της Βυζαντινής εποχής και, εκτός από τη δικαιοδοσία της Εκκλησίας, υπάγεται στο Υπουργείο Πολιτισμού, ως Βυζαντινό Μνημείο.
Το 1996 το εργαστήριο Γεωφυσικής του Πανεπιστημίου της Πάτρας κλήθηκε από τη Διεύθυνση Αναστηλώσεων Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων να μελετήσει το διατηρητέο κτίσμα ώστε να προβεί στη συνέχεια η Διεύθυνση στην αποκατάστασή του. Το πρόβλημα ήταν άμεσα συνδεδεμένο με το θαύμα που συμβαίνει εκεί και το μύθο που είναι διαδεδομένος γύρω από τη δημιουργία της μικρής εκκλησίας και έχει ως εξής: δεκαεπτά μεγάλα δένδρα και αρκετά μικρότερα έχουν φυτρώσει στη στέγη του κτιρίου. Οι ρίζες τους δεν είναι ορατές κάτω από τη λίγων εκατοστών στέγη, ούτε στο εσωτερικό ή στο εξωτερικό της εκκλησίας. Το όλο κτήριο είναι φυσικά υπό πίεση λόγω αυτού του μεγάλου φορτίου και έχουν γίνει πολλές επεμβάσεις ανακατασκευής κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Αυτές οι μη επαγελματικές επεμβάσεις είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή της αρχιτεκτονικής του. Το πρόβλημα που έπρεπε να επιλυθεί σχετικά με τα δένδρα στη στέγη ήταν να εξακριβωθεί πού κατευθύνονται οι ρίζες τους, χωρίς να προκληθεί το θρησκευτικό αίσθημα των ανθρώπων της εκκλησίας και των κληρικών, που ήταν άγρυπνοι φρουροί σε όλη την έρευνα. Μετά από μία επιτόπου εκτίμηση της κατάστασης αποφασίστηκε ότι γεωραντάρ υψηλής συχνότητας θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στους τοίχους του κτηρίου μαζί με ηλεκτρική τομογραφία με πολύ μικρά ηλεκτρόδια, έτσι ώστε να υπάρξει διπλός έλεγχος της μεθοδολογίας.
Tα αποτελέσματα της έρευνας αυτής έχυσαν άπλετο φως στο μυστήριο και έδωσαν στη Διεύθυνση Αναστηλώσεων Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων όλες τις αναγκαίες απαντήσεις για να προχωρήσει με ασφάλεια στην αποκατάσταση της Εκκλησίας της Αγίας Θεοδώρας.
Αποδείχθηκε ότι οι ρίζες ακολουθούν τα διάκενα που υπάρχουν μέσα στους πλευρικούς τοίχους πλάτους σχεδόν ένα μέτρο δημιουργώντας απωθητικές τάσεις μεταξύ των λίθων και έτσι καταλήγουν στο έδαφος. Αυτό οδηγεί στη δημιουργία ενός δικτύου ριζών που ενισχύει το κτίσμα από στατική άποψη αντιτιθέμενο στο φορτίο της στέγης, αλλά καταστρέφοντας συγχρόνως τους πέτρινους τοίχους. Αποδείχθηκε επίσης ότι ο νότιος τοίχος είναι σχεδόν ανέπαφος ενώ φαίνεται να υπάρχει ένα συγκεκριμένο κενό στον βόρειο.
Οι τελευταίες εργασίες αποκατάστασης έλαβαν χώρα μεταξύ 1998 και 1999. Προκειμένου να μην ξεραθούν οι ρίζες των δέντρων, ο καθαρισμός και η αρμολόγηση της τοιχοποιίας έγιναν χωρίς τσιμεντενέσεις. Για την προστασία των τοιχογραφιών από την υγρασία καθαρίστηκε η οροφή από τα στρώματα χώματος και φύλλων που υπήρχε και τοποθετήθηκε ασφαλτόπανο με κολάρο γύρω από κάθε δέντρο, πολύ προσεχτικά για να μην τραυματίσουν τις ρίζες, ώστε να περιοριστεί στο ελάχιστο η υγρασία που περνάει κάτω από αυτά. Τέλος, τοποθετήθηκε σκεπή από σχιστόπλακες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου