Στα 30.000 χρόνια που οι άνθρωποι και οι σκύλοι πορεύονται μαζί, ο σκύλος δεν είναι μόνο ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου, αλλά έχει γίνει το πιο δημοφιλές και αγαπημένο κατοικίδιο. Στις μέρες μας οι σκύλοι βρίσκονται σχεδόν στο 50% των νοικοκυριών και αποτελούν μέλη σε πολλές οικογένειες.
Από τον τρόπο που κουνούν τις ουρές τους, πέφτουν στην αγκαλιά μας και ανεβαίνουν στους καναπέδες μας, σίγουρα δείχνουν να μας αγαπούν αρκετά. Δεδομένου του ότι τα σκυλιά δεν μπορούν να μιλήσουν και να μας πουν τι σκέφτονται στο μυαλό τους,μπορούμε να αποκωδικοποιήσουμε με κάποια σιγουριά τη συμπεριφορά τους;
Φαίνεται πως μπορούμε. Χάρη στις πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνολογία απεικόνισης του εγκεφάλου έχουμε μια καλύτερη εικόνα για τα τεκταινόμενα στο εσωτερικό του μυαλού του σκύλου.
Μετά από αρκετές έρευνες, μελέτες και επιστημονικές δημοσιεύσεις, οι επιστήμονες κατέληξαν σε κάποια συμπεράσματα που χαροποιεί όλους τους ιδιοκτήτες σκύλων: Φαίνεται πως τα σκυλιά δεν μας αγαπούν απλά, αλλά μας βλέπουν στην πραγματικότητα σαν την οικογένειά τους. Αποδεικνύεται ότι οι σκύλοι βασίζονται στους ανθρώπους περισσότερο από ό, τι στις αγέλες του δικού τους είδος για την αγάπη, την προστασία και όλα όσα χρειάζονται.
Η πιο άμεση απόδειξη, ότι οι σκέψεις στον εγκέφαλο ενός σκύλου είναι απολύτων αφιερωμένες στους ανθρώπους, εκπηγάζει από μια πρόσφατη μελέτη νευροαπεικόνισης που έχει σχέση με την επεξεργασία των οσμών στον εγκέφαλο του σκύλου. Ερευνητές για τη νόηση των ζώων στο Πανεπιστήμιο Emoryεκπαίδευσαν σκύλους να ξαπλώνουν ακίνητοι σε ένα μαγνητικό τομογράφο χρησιμοποιώνταςνευρικούς ανιχνευτές fMRI για να μετρήσουν την ανταπόκριση των νευρώνων τους όταν εκθέτονταν σε μυρωδιές ανθρώπων και σκύλων, τόσο οικείων ατόμων όσο και αγνώστων. Επειδή τα σκυλιά περιεργάζονται και επικοινωνούν με τον κόσμο μέσα από τη μύτη τους, ο τρόπος που επεξεργάζονται τις διάφορες μυρωδιές αποκαλύπτει πολλά χαρακτηριστικά της κοινωνικής συμπεριφοράς τους.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν πως η μυρωδιά των ιδιοκτητών τους πυροδοτούσε την ενεργοποίηση του «κέντρου ανταμοιβής» στον εγκέφαλό τους, που ονομάζεταικερκοφόρος πυρήνας. Από όλες τις μυρωδιές, στις οποίες εκτέθηκαν τα σκυλιά, έδωσαν προτεραιότητα σε αυτές που προέρχονταν από ανθρώπους περισσότερο από αυτές οποιουδήποτε άλλου ζώου ή αντικειμένου.
Τα ευρήματα αυτά συμφωνούν με αρκετά συμπεράσματα ερευνών νευροαπεικόνισης σκύλων που έχουν διεξαχθεί στο παρελθόν. Στη Βουδαπέστη, ερευνητές του πανεπιστημίου Eotvos Lorand University μελέτησαν την εγκεφαλική δραστηριότητα των σκύλων την στιγμή της αντίδρασης σε διάφορους ήχους προερχόμενους από φωνές ανθρώπων και σκύλων, όπως ομιλίες, αναστεναγμούς, γαβγίσματα, ουρλιαχτά κλπ. Πριν από αυτήν την έρευνα, δεν είχαμε ιδέα για το τι συμβαίνει στο εσωτερικό του εγκεφάλου ενός σκύλου όταν οι άνθρωποι κάνουν θόρυβο στο χώρο τους.
Μεταξύ των άλλων εκπληκτικών συμπερασμάτων, η έρευνα αποκάλυψε αξιοσημείωτες ομοιότητες στον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος του σκύλου και του ανθρώπου επεξεργάζονται συναισθηματικά φορτισμένους φωνητικούς ήχους. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ευχάριστοι ήχοι ενεργοποιούν τον ακουστικό φλοιό με τον ίδιο τρόπο και στα δύο είδη. Αυτό υποδεικνύει πως υπάρχει ένα ισχυρό σύστημα επικοινωνίας που επιβεβαιώνει τον ιδιαίτερο δεσμό μεταξύ ανθρώπου και σκύλου.
«Είναι πολύ ενδιαφέρον να καταλάβουμε το εργαλείο που βοηθά στην τόσο επιτυχημένη φωνητική επικοινωνία μεταξύ των δύο ειδών», δήλωσε ο Attila Andics, νευρολόγος και επικεφαλής της συγγραφικής ομάδας της μελέτης. «Φυσικά δεν χρειαζόμασταν τη νευροαπεικόνιση για να αντιληφθούμε αυτού του είδους την επικοινωνία [μεταξύ σκύλων και ανθρώπων], αλλά χωρίς αυτό, δεν θα μπορούσαμε να καταλάβουμε το πως και το γιατί λειτουργεί. Τώρα είμαστε σε θέση να αρχίσουμε να ξετυλίγουμε το κουβάρι.»
Έρευνες συμπεριφοράς υποστηρίζουν τις πρόσφατες ανακαλύψεις της νευροεπιστήμης. Σύμφωνα με τον Andics, τα σκυλιά αλληλεπιδρούν με τους ανθρώπους που τα φροντίζουν με τον ίδιο τρόπο που τα μωρά σκέφτονται για τους γονείς τους. Όταν τα σκυλιά φοβούνται ή είναι ανήσυχα, τρέχουν στους ιδιοκτήτες τους, ακριβώς όπως τα ευάλωτα νήπια τρέχουν τους γονείς τους όταν αισθανθούν ανασφάλεια. Αυτό είναι κάτι που δεν το κάνουν άλλα κατοικίδια ζώα: Οι τρομαγμένες γάτες, καθώς και τα τρομαγμένα άλογα, θα τρέξει μακριά και όχι κοντά μας.
Τα σκυλιά είναι επίσης τα μόνη μη πρωτεύοντα ζώα που κοιτάζουν τους ανθρώπους στα μάτια. Αυτό είναι κάτι η ομάδα του Andics, μαζί με άλλους ερευνητές, ανακάλυψαν περίπου δέκα χρόνια πριν, όταν μελετούσαν την εξημέρωση των λύκων και νόμιζαν ότι και οι λύκοι θα μοιράζονταν αυτό το γνώρισμα που έχουν οι σκύλοι. Προσπάθησαν να μεγαλώσουν λύκους όπως μεγαλώνουμε τους σκύλους. Το κοίταγμα στα μάτια είναι μια μοναδική συμπεριφορά που αναπτύχθηκε μεταξύ των σκύλων και των ανθρώπων, με αυτόν τον τρόπο οι σκύλοι έρχονται σε επαφή με τα μάτια των ανθρώπων, αλλά δεν κάνουν το ίδιο με τους βιολογικούς γονείς τους.
«Το δέσιμο με τους ιδιοκτήτες τους είναι πολύ πιο σημαντικό για τα σκυλιά από ό, τι για άλλα κατοικίδια ζώα», δήλωσε ο Andics.
Οι ερευνητές μελέτησαν τη σχέση σκύλου-ανθρώπου και από την άλλη κατεύθυνση.Όπως αποδεικνύεται, οι άνθρωποι ανταποκρίνονται επίσης στα έντονα συναισθήματα των σκύλων τους. Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό PLOS ONE, ερευνητές του Γενικό Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης μέτρησαν την ανθρώπινη εγκεφαλική δραστηριότητα ως απόκριση στις φωτογραφίες σκύλων και παιδιών. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη ήταν γυναίκες που είχαν σκύλους και μωρά για τουλάχιστον δύο χρόνια. Και οι δύο τύποι φωτογραφιών πυροδότησαν τη δραστηριότητα σε περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με το συναίσθημα, την ανταμοιβή, την ασφάλεια, την οπτική επεξεργασία και την κοινωνική αλληλεπίδραση. Βασικά, τόσο τα κατοικίδια όσο και τα λιλιπούτεια μέλη της οικογένειάς μας κάνουν εξίσου χαρούμενους.
Όσοι αγαπούν τα σκυλιά έχουν διαπιστώσει μερικές αξιοσημείωτες γκάφες στον τρόπο που οι σκύλοι εκφράζουν τα συναισθήματά τους με τις εκφράσεις του προσώπου τους, π.χ., το κατεβασμένο βλέμμα σημαίνει ενοχή, ένα συναίσθημα που, οι περισσότεροι ειδικοί της συμπεριφοράς συμφωνούν πως οι σκύλοι δεν μπορούν να κρύψουν γιατίαυτό απαιτεί μια πιο πολύπλευρη έννοια της αυτογνωσίας που τα σκυλιά πιθανότατα δεν έχουν.
Όπως συμβαίνει με την οικογένειά μας, οι ενστικτώδεις εικασίες μας σχετικά με τη συμπεριφορά του σκύλου είναι συχνά σωστές. «Μερικές φορές η διαίσθηση μας για το τι συμβαίνει στο κεφάλι των σκύλων είναι ανακριβής», δήλωσε η Laurie Santos, επικεφαλής ερευνητικής ομάδας στο Canine Cognition Center του Yale. «Όπως π.χ. όταν τα σκυλιά ζητούν βοήθεια από εμάς, πράγμα διαφορετικό από τη συμπεριφορά των πιο στενών συγγενών τους, τους λύκους».
Το τι ακριβώς επιθυμεί ή προκαλεί την ανησυχία που κρύβεται στο πονεμένο βλέμμα ενός σκύλου μπορεί να μην είναι πάντα σαφές. Αλλά μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι με το γεγονός ότι γνωρίζουμε πως τα κατοικίδια ζώα μας αγαπούν τόσο όσο ελπίζαμε και ίσως ακόμη περισσότερο. Ακόμα κι αν δεν είναι βιολογικά μας παιδιά, μας βλέπουν σαν οικογένεια και για μας φυσικά θα είναι πάντα τα μωρά μας.
share24.gr
Από τον τρόπο που κουνούν τις ουρές τους, πέφτουν στην αγκαλιά μας και ανεβαίνουν στους καναπέδες μας, σίγουρα δείχνουν να μας αγαπούν αρκετά. Δεδομένου του ότι τα σκυλιά δεν μπορούν να μιλήσουν και να μας πουν τι σκέφτονται στο μυαλό τους,μπορούμε να αποκωδικοποιήσουμε με κάποια σιγουριά τη συμπεριφορά τους;
Φαίνεται πως μπορούμε. Χάρη στις πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνολογία απεικόνισης του εγκεφάλου έχουμε μια καλύτερη εικόνα για τα τεκταινόμενα στο εσωτερικό του μυαλού του σκύλου.
Μετά από αρκετές έρευνες, μελέτες και επιστημονικές δημοσιεύσεις, οι επιστήμονες κατέληξαν σε κάποια συμπεράσματα που χαροποιεί όλους τους ιδιοκτήτες σκύλων: Φαίνεται πως τα σκυλιά δεν μας αγαπούν απλά, αλλά μας βλέπουν στην πραγματικότητα σαν την οικογένειά τους. Αποδεικνύεται ότι οι σκύλοι βασίζονται στους ανθρώπους περισσότερο από ό, τι στις αγέλες του δικού τους είδος για την αγάπη, την προστασία και όλα όσα χρειάζονται.
Η πιο άμεση απόδειξη, ότι οι σκέψεις στον εγκέφαλο ενός σκύλου είναι απολύτων αφιερωμένες στους ανθρώπους, εκπηγάζει από μια πρόσφατη μελέτη νευροαπεικόνισης που έχει σχέση με την επεξεργασία των οσμών στον εγκέφαλο του σκύλου. Ερευνητές για τη νόηση των ζώων στο Πανεπιστήμιο Emoryεκπαίδευσαν σκύλους να ξαπλώνουν ακίνητοι σε ένα μαγνητικό τομογράφο χρησιμοποιώνταςνευρικούς ανιχνευτές fMRI για να μετρήσουν την ανταπόκριση των νευρώνων τους όταν εκθέτονταν σε μυρωδιές ανθρώπων και σκύλων, τόσο οικείων ατόμων όσο και αγνώστων. Επειδή τα σκυλιά περιεργάζονται και επικοινωνούν με τον κόσμο μέσα από τη μύτη τους, ο τρόπος που επεξεργάζονται τις διάφορες μυρωδιές αποκαλύπτει πολλά χαρακτηριστικά της κοινωνικής συμπεριφοράς τους.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν πως η μυρωδιά των ιδιοκτητών τους πυροδοτούσε την ενεργοποίηση του «κέντρου ανταμοιβής» στον εγκέφαλό τους, που ονομάζεταικερκοφόρος πυρήνας. Από όλες τις μυρωδιές, στις οποίες εκτέθηκαν τα σκυλιά, έδωσαν προτεραιότητα σε αυτές που προέρχονταν από ανθρώπους περισσότερο από αυτές οποιουδήποτε άλλου ζώου ή αντικειμένου.
Τα ευρήματα αυτά συμφωνούν με αρκετά συμπεράσματα ερευνών νευροαπεικόνισης σκύλων που έχουν διεξαχθεί στο παρελθόν. Στη Βουδαπέστη, ερευνητές του πανεπιστημίου Eotvos Lorand University μελέτησαν την εγκεφαλική δραστηριότητα των σκύλων την στιγμή της αντίδρασης σε διάφορους ήχους προερχόμενους από φωνές ανθρώπων και σκύλων, όπως ομιλίες, αναστεναγμούς, γαβγίσματα, ουρλιαχτά κλπ. Πριν από αυτήν την έρευνα, δεν είχαμε ιδέα για το τι συμβαίνει στο εσωτερικό του εγκεφάλου ενός σκύλου όταν οι άνθρωποι κάνουν θόρυβο στο χώρο τους.
Μεταξύ των άλλων εκπληκτικών συμπερασμάτων, η έρευνα αποκάλυψε αξιοσημείωτες ομοιότητες στον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος του σκύλου και του ανθρώπου επεξεργάζονται συναισθηματικά φορτισμένους φωνητικούς ήχους. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ευχάριστοι ήχοι ενεργοποιούν τον ακουστικό φλοιό με τον ίδιο τρόπο και στα δύο είδη. Αυτό υποδεικνύει πως υπάρχει ένα ισχυρό σύστημα επικοινωνίας που επιβεβαιώνει τον ιδιαίτερο δεσμό μεταξύ ανθρώπου και σκύλου.
«Είναι πολύ ενδιαφέρον να καταλάβουμε το εργαλείο που βοηθά στην τόσο επιτυχημένη φωνητική επικοινωνία μεταξύ των δύο ειδών», δήλωσε ο Attila Andics, νευρολόγος και επικεφαλής της συγγραφικής ομάδας της μελέτης. «Φυσικά δεν χρειαζόμασταν τη νευροαπεικόνιση για να αντιληφθούμε αυτού του είδους την επικοινωνία [μεταξύ σκύλων και ανθρώπων], αλλά χωρίς αυτό, δεν θα μπορούσαμε να καταλάβουμε το πως και το γιατί λειτουργεί. Τώρα είμαστε σε θέση να αρχίσουμε να ξετυλίγουμε το κουβάρι.»
Έρευνες συμπεριφοράς υποστηρίζουν τις πρόσφατες ανακαλύψεις της νευροεπιστήμης. Σύμφωνα με τον Andics, τα σκυλιά αλληλεπιδρούν με τους ανθρώπους που τα φροντίζουν με τον ίδιο τρόπο που τα μωρά σκέφτονται για τους γονείς τους. Όταν τα σκυλιά φοβούνται ή είναι ανήσυχα, τρέχουν στους ιδιοκτήτες τους, ακριβώς όπως τα ευάλωτα νήπια τρέχουν τους γονείς τους όταν αισθανθούν ανασφάλεια. Αυτό είναι κάτι που δεν το κάνουν άλλα κατοικίδια ζώα: Οι τρομαγμένες γάτες, καθώς και τα τρομαγμένα άλογα, θα τρέξει μακριά και όχι κοντά μας.
Τα σκυλιά είναι επίσης τα μόνη μη πρωτεύοντα ζώα που κοιτάζουν τους ανθρώπους στα μάτια. Αυτό είναι κάτι η ομάδα του Andics, μαζί με άλλους ερευνητές, ανακάλυψαν περίπου δέκα χρόνια πριν, όταν μελετούσαν την εξημέρωση των λύκων και νόμιζαν ότι και οι λύκοι θα μοιράζονταν αυτό το γνώρισμα που έχουν οι σκύλοι. Προσπάθησαν να μεγαλώσουν λύκους όπως μεγαλώνουμε τους σκύλους. Το κοίταγμα στα μάτια είναι μια μοναδική συμπεριφορά που αναπτύχθηκε μεταξύ των σκύλων και των ανθρώπων, με αυτόν τον τρόπο οι σκύλοι έρχονται σε επαφή με τα μάτια των ανθρώπων, αλλά δεν κάνουν το ίδιο με τους βιολογικούς γονείς τους.
«Το δέσιμο με τους ιδιοκτήτες τους είναι πολύ πιο σημαντικό για τα σκυλιά από ό, τι για άλλα κατοικίδια ζώα», δήλωσε ο Andics.
Οι ερευνητές μελέτησαν τη σχέση σκύλου-ανθρώπου και από την άλλη κατεύθυνση.Όπως αποδεικνύεται, οι άνθρωποι ανταποκρίνονται επίσης στα έντονα συναισθήματα των σκύλων τους. Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό PLOS ONE, ερευνητές του Γενικό Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης μέτρησαν την ανθρώπινη εγκεφαλική δραστηριότητα ως απόκριση στις φωτογραφίες σκύλων και παιδιών. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη ήταν γυναίκες που είχαν σκύλους και μωρά για τουλάχιστον δύο χρόνια. Και οι δύο τύποι φωτογραφιών πυροδότησαν τη δραστηριότητα σε περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με το συναίσθημα, την ανταμοιβή, την ασφάλεια, την οπτική επεξεργασία και την κοινωνική αλληλεπίδραση. Βασικά, τόσο τα κατοικίδια όσο και τα λιλιπούτεια μέλη της οικογένειάς μας κάνουν εξίσου χαρούμενους.
Όσοι αγαπούν τα σκυλιά έχουν διαπιστώσει μερικές αξιοσημείωτες γκάφες στον τρόπο που οι σκύλοι εκφράζουν τα συναισθήματά τους με τις εκφράσεις του προσώπου τους, π.χ., το κατεβασμένο βλέμμα σημαίνει ενοχή, ένα συναίσθημα που, οι περισσότεροι ειδικοί της συμπεριφοράς συμφωνούν πως οι σκύλοι δεν μπορούν να κρύψουν γιατίαυτό απαιτεί μια πιο πολύπλευρη έννοια της αυτογνωσίας που τα σκυλιά πιθανότατα δεν έχουν.
Όπως συμβαίνει με την οικογένειά μας, οι ενστικτώδεις εικασίες μας σχετικά με τη συμπεριφορά του σκύλου είναι συχνά σωστές. «Μερικές φορές η διαίσθηση μας για το τι συμβαίνει στο κεφάλι των σκύλων είναι ανακριβής», δήλωσε η Laurie Santos, επικεφαλής ερευνητικής ομάδας στο Canine Cognition Center του Yale. «Όπως π.χ. όταν τα σκυλιά ζητούν βοήθεια από εμάς, πράγμα διαφορετικό από τη συμπεριφορά των πιο στενών συγγενών τους, τους λύκους».
Το τι ακριβώς επιθυμεί ή προκαλεί την ανησυχία που κρύβεται στο πονεμένο βλέμμα ενός σκύλου μπορεί να μην είναι πάντα σαφές. Αλλά μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι με το γεγονός ότι γνωρίζουμε πως τα κατοικίδια ζώα μας αγαπούν τόσο όσο ελπίζαμε και ίσως ακόμη περισσότερο. Ακόμα κι αν δεν είναι βιολογικά μας παιδιά, μας βλέπουν σαν οικογένεια και για μας φυσικά θα είναι πάντα τα μωρά μας.
share24.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου