Κάστανα: Η υπερτροφή του χειμώνα

Ψητά, βραστά, σε γλυκά, τσουρέκια, μαρμελάδες και φαγητά, ακόμη και ωμά είναι λατρεμένα… Εκτός από τη νοστιμιά και την πλούσια γεύση τους, τα κάστανα έχουν και σημαντικά διατροφικά οφέλη.
Όσοι πιστεύουν πως απλά μας «γεμίζουν» με θερμίδες, σίγουρα είναι λιγότερες από όσες νομίζουν και σε συνδυασμό με την υψηλή διατροφική τους αξία, είναι ένας καρπός που δεν πρέπει να λείπει από τη ζωή μας.
Για όσους λοιπόν δεν τολμούν να εντάξουν τα κάστανα στη διατροφή τους αλλά και για όσους το κάνουν αλλά δεν γνωρίζουν αρκετά πράγματα, απλά εκτιμούν τη γεύση τους, συγκεντρώσαμε όλα όσα θα πρέπει να γνωρίζουν για την αγαπημένη υπερτροφή του χειμώνα!

• Γνωρίζετε πως οι καστανιές για να ευδοκιμήσουν, πρέπει να βρίσκονται σε υψόμετρο πάνω από 250 μέτρα; Ο καρπός ωριμάζει από τις αρχές Σεπτεμβρίου μέχρι τέλη Νοεμβρίου, ανάλογα με τις συνθήκες και την ποικιλία. 
• Έχετε προσέξει ποτέ πως τα κάστανα (από 1 μέχρι 3 ανάλογα την ποικιλία), βρίσκονται μέσα σε μια αγκαθωτή «φωλιά», η οποία θυμίζει έντονα τον αχινό που συναντάμε στη θάλασσα;
• Γιατί η καστανιά λέγεται και αρτόδεντρο; Πολλοί λαοί από την αρχαιότητα έως και σήμερα παρασκευάζουν αλεύρι από τους καρπούς της. 
• Θα καταλάβετε πως τα κάστανα είναι φρέσκα, όταν κόψετε με το μαχαίρι στη μέση 2-3 κάστανα και δείτε πως η σάρκα είναι λευκή και σκληρή. 
• Για να τα συντηρήσετε για μερικές εβδομάδες, τοποθετήστε τα σε πλαστικές σακούλες, κλείστε τα αεροστεγώς αφαιρώντας τον αέρα και αποθηκεύστε τα στο ψυγείο. Αν πάλι θέλετε να έχετε κάστανα όλο το χρόνο, τότε βράστε τα, καθαρίστε τα και τοποθετήστε τα στην κατάψυξη. 
• Ένας εύκολος τρόπος για να τα καθαρίσετε είναι να δημιουργήσετε ένα σταυρό στην κάτω μεριά του καρπού. Στη συνέχεια, τα βράζετε σε νερό με λίγο αλάτι ή τα ψήνετε στο τζάκι ή το φούρνο. Τα κατεβάζετε από τη φωτιά και τα τυλίγετε σε μία πετσέτα. Μετά από 4-5 λεπτά τα ξεσκεπάζετε και αφαιρείται εύκολα τη φλούδα αλλά και το μαλλιαρό περίβλημα που βρίσκεται εσωτερικά. 

Γιατί τα αποκαλούν χειμωνιάτικη υπερτροφή;

Ναι, τα κάστανα έχουν θερμίδες. Τα 100 γρ. έχουν περίπου 250 θερμίδες, αλλά ξέρετε πως αντίστοιχα, οι περισσότεροι ξηροί καρποί ξεπερνούν τις 600;
Στη νωπή τους μορφή περιέχουν 50% νερό, 45% υδατάνθρακες και 5% φυτικά έλαια, έχουν λιγότερο λίπος σε σχέση με άλλους καρπούς και είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα, φυτικές ίνες και θρεπτικά συστατικά.
Το ξέρετε πως το κάστανο είναι ο μοναδικός ξηρός καρπός που περιέχει βιταμίνη C, και μάλιστα σε ποσότητα 12gr ανά μερίδα, που αντιστοιχεί στο 20% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης. Μάλιστα, τα κάστανα περιλαμβάνονται στους ξηρούς καρπούς με την υψηλότερη περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά, μαζί με τα καρύδια και τα πεκάν.
Η περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες είναι υψηλή 13 gr ανά μερίδα ή 87% της συνολικής ενεργειακής σύστασης, γι’ αυτό και το κάστανο έχει χρησιμοποιηθεί σε συνταγές ως υποκατάστατο δημητριακών ή ακόμα και ως λαχανικό.
Είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, που συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος και την πρόληψη και αντιμετώπιση διαταραχών όπως η δυσκοιλιότητα, ενώ παράλληλα έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, γεγονός που τα καθιστά μια καλή επιλογή και για άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη ή εμφανίζουν διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη.
Περιέχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β, οι οποίες συμμετέχουν σε σημαντικές μεταβολικές διεργασίες του οργανισμού, όπως ο μεταβολισμός των μακροθρεπτικών συστατικών και η κυτταρική σύνθεση, καθώς και ποσότητες μετάλλων και ιχνοστοιχείων όπως κάλιο, μαγνήσιο και φώσφορο.
Επίσης τα κάστανα έχουν σε καλή περιεκτικότητα ασβέστιο (για τη μεταβίβαση των νευρικών ερεθισμάτων και την ενίσχυση των οστών και των δοντιών), μαγνήσιο (αντικαταθλιπτικές ιδιότητες και απαραίτητο για την υγεία των μαλλιών), φώσφορο (για τα οστά και την όραση), σίδηρο, νάτριο και κάλιο.
Τέλος, αποτελούν καλή πηγή καλίου, που είναι απαραίτητο για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, της καρδιακής συστολής και της υδατικής ισορροπίας του οργανισμού.
Όπως τα αμύγδαλα και τα φουντούκια, έτσι και τα κάστανα δεν περιέχουν γλουτένη και μπορούν να καταναλώνονται ελεύθερα σε όσους έχουν δυσανεξία στη γλουτένη, πάσχουν από κοιλιοκάκη κ.λπ.
Τα φύλλα της καστανιάς έχουν αποχρεμπτικές ιδιότητες. Το έγχυμα και εκχύλισμα τους χρησιμοποιείται σε αρρώστιες των βρόγχων και κατά του κοκίτη. Το αφέψημα των φύλλων ανοίγει την όρεξη, τονώνει τον οργανισμό και βοηθάει στη χώνευση. Τα φύλλα χρησιμοποιούνται και για τους ρευματισμούς.
ΠΗΓΗ