Η λύση στην κρίση έρχεται από τον Αίσωπο: Ο δρόμος της ελευθερίας και ο δρόμος της δουλείας!

Κατά τους καιρούς εκείνους έγινε κάτι παράδοξο στη Σάμο. Στη μέση μιας μεγάλης γιορτής, που είχε μαζευτεί όλος ο κόσμος, ήρθε ένας αετός και άρπαξε το δημόσιο δακτυλίδι και το άφησε στον κόλπο ενός δούλου. Οι Σάμιοι θορυβήθηκαν και δεν ήξεραν τι να κάνουν. Μαζεύτηκαν, λοιπόν, στην αγορά και ζητούσαν από τον Ξάνθο που ήταν φιλόσοφος της Σάμου και πρώτος στην τάξη πολίτης, να τους λύσει το αίνιγμα.
Ο Ξάνθος ζήτησε χρόνο να σκεφτεί. Πήγε σπίτι του πολύ στεναχωρημένος, γιατί δεν μπορούσε να βρει λύση.
Ο Αίσωπος, βλέποντας τη στεναχώρια του, τον ρώτησε για ποιο λόγο είναι τόσο στεναχωρημένος. Και αφού ο Ξάνθος είπε το λόγο, ο Αίσωπος του είπε:
"Εξουσιοδότησε με εμένα να βρω τη λύση και συ μη στεναχωριέσαι πια, αλλά να χαίρεσαι. Αύριο λοιπόν που θα πας στην αγορά να πεις στους Σάμιους ότι συ δεν έχεις σπουδάσει οιωνοσκοπία και ότι έχεις κοντά σου ένα παιδί που έχει εμπειρία σε πολλά πράγματα και αυτός θα σου λύσει το αίνιγμα. Και αν λύσω το αίνιγμα, κύριε, συ μεν θα δοξαστείς που έχεις τέτοιο δούλο, αν όμως αποτύχω, εγώ μόνο θα εξευτελιστώ στον κόσμο".
Πείστηκε λοιπόν ο Ξάνθος και την άλλη μέρα πήγε στην αγορά, μάζεψε τον κόσμο και τους είπε όπως τον είχε συμβουλέψει ο Αίσωπος.
Εκείνοι αξίωσαν να έρθει αμέσως ο Αίσωπος ο οποίος ήρθε και στάθηκε στη μέση του πλήθους.
Βλέποντάς τον οι Σάμιοι και κρίνοντας από την όψη και μόνο φώναξαν:
"Αυτή η μορφή θα λύσει το αίνιγμα; Από τον αισχρό αυτόν τίποτα καλό δεν θα ακούσουμε"
... κι άρχισαν να γελάνε.
Τότε ο Αίσωπος ύψωσε το χέρι, ζήτησε να γίνει ησυχία και είπε:
"Άντρες Σάμιοι, γιατί γελάτε με τη μορφή μου; Δεν πρέπει να κοιτάτε τη μορφή, αλλά το νου, γιατί πολλές φορές η φύση σε αισχρή μορφή έβαλε συνετό μυαλό. Μην κοιτάζετε την εξωτερική μορφή του βαρελιού και αγνοείτε τη γεύση του κρασιού που είναι μέσα"
Αυτά αφού όλοι άκουσαν από τον Αίσωπο είπαν:
"Αίσωπε, λέγε μας ό,τι ξέρεις."
Εκείνος με θάρρος είπε:
"Άντρες Σάμιοι, επειδή η φύση είναι φιλόνικη, έχει ορίσει ο κύριος να μάχεται το δούλο του. Και αν ο δούλος φανεί κατώτερος από τον κύριο τότε θα μαστιγωθεί από το δήμο. Αν πάλι φανεί ανώτερος θα μαστιγωθεί από τον κύριό του, γιατί ακριβώς φάνηκε ανώτερός του. Αν εσείς μου χαρίσετε την ελευθερία μου τότε εγώ χωρίς καμία υποχρέωση σας, θα σας λύσω το αίνιγμα."
Τότε όλος ο δήμος με μια φωνή είπε στον Ξάνθο να ελευθερώσει τον Αίσωπο. Αφού ελευθερώθηκε ο Αίσωπος με τη σύμφωνη γνώμη του Ξάνθου στάθηκε στη μέση και είπε:
"Άντρες Σάμιοι, ο αετός καθώς ξέρετε είναι ο βασιλιάς των πτηνών, ότι τώρα άφησε το στρατηγικό δακτυλίδι στον κόλπο του δούλου τούτο σημαίνει ότι κάποιος βασιλιάς θέλει να σας υποδουλώσει και να ακυρώσει το πολίτευμα και τους νόμους σας."
Αφού άκουσαν αυτά οι Σάμιοι λυπήθηκαν πολύ.
Ύστερα όχι από πολύ καιρό ήρθαν γράμματα από το βασιλιά Κροίσο που διέταζε να του δίνουν φόρους από εδώ και στο εξής και αν δεν συμφωνούν να ετοιμάζονται για πόλεμο.
Μαζεύτηκαν λοιπόν και συζητούσαν το θέμα γιατί φοβόντουσαν να μην υπακούσουν στον Κροίσο. Μάλιστα σκέφτηκαν να ρωτήσουν γι' αυτό και τον Αίσωπο. Εκείνος είπε:
"Η τύχη δυο δρόμους έδειξε στη ζωή. Η μία είναι της ελευθερίας, της οποίας η οδός είναι δύσβατη όμως έχει ομαλό τέλος. Η άλλη είναι της δουλείαςτης οποίας η αρχή είναι εύκολη, το τέλος όμως επώδυνο."
Αφού άκουσαν αυτά οι Σάμιοι φώναξαν:
"Εμείς είμαστε ελεύθεροι και δεν θα γίνουμε δούλοι με τη θέλησή μας."
Από τη βιογραφία του Αισώπου
Εκδ. πύρινος κόσμος
άσημος γεωργός
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΑΥΣ