Οι μετανάστες από Συρία θα μπορούν να βρίσκουν καταφύγιο σε όλα τα κράτη μέλη, αποφάσισε η ΕΕ

Την μετεγκατάσταση των προσφύγων από την Συρία και την Ερυθραία από Ιταλία και Ελλάδα αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σήμερα, η οποία παρουσίασε έξι διαφορετικά και συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση των σημερινών μεταναστευτικών προκλήσεων:

• Μετεγκατάσταση: Μηχανισμός αντιμετώπισης επείγουσας κατάστασης για την παροχή συνδρομής στην Ιταλία και την Ελλάδα: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει να χρησιμοποιήσει τον μηχανισμό αντιμετώπισης επείγουσας κατάστασης, σύμφωνα με το άρθρο 78 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η διάταξη αυτή, η οποία ενεργοποιείται για πρώτη φορά, θα χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία συστήματος επείγουσας μετεγκατάστασης για την παροχή συνδρομής στην Ιταλία και την Ελλάδα. Το καθεστώς αυτό θα εφαρμοστεί σε υπηκόους της Συρίας και της Ερυθραίας που χρήζουν διεθνούς προστασίας και έφθασαν στην Ιταλία ή στην Ελλάδα μετά τις 15 Απριλίου 2015 ή που φθάνουν μετά τη θέση σε εφαρμογή του μηχανισμού. Συνολικά 40 000 άτομα θα πρέπει να μετεγκατασταθούν από την Ιταλία και την Ελλάδα σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, με βάση μια κλείδα κατανομής (βλ. παραρτήματα 1 και 2) κατά τα επόμενα 2 έτη — που αντιστοιχεί σε περίπου 40 % του συνολικού αριθμού των αιτούντων άσυλο σε προφανή ανάγκη διεθνούς προστασίας που εισήλθαν στις εν λόγω χώρες το 2014. Η Επιτροπή προτίθεται να ενεργοποιήσει τον ίδιο μηχανισμό σε περίπτωση που άλλα κράτη μέλη —όπως η Μάλτα— αντιμετωπίσουν επίσης αιφνίδια εισροή μεταναστών. Τα κράτη μέλη θα λάβουν 6.000 ευρώ για κάθε πρόσωπο που μετεγκαθίσταται στην επικράτειά τους.
• Επανεγκατάσταση: Η Επιτροπή εξέδωσε σύσταση με την οποία ζητά από τα κράτη μέλη να επανεγκαταστήσουν 20 000 άτομα από χώρες εκτός της ΕΕ, με σαφή ανάγκη διεθνούς προστασίας όπως προσδιορίζονται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, σε διάστημα 2 ετών, με βάση μια κλείδα κατανομής (βλ. παράρτημα 3). Τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στο σύστημα δικαιούνται χρηματοδοτικής στήριξης, η δε ΕΕ θα διαθέσει 50 εκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2015-16.
• Σχέδιο δράσης της ΕΕ κατά της λαθραίας διακίνησης μεταναστών: Το σχέδιο για την περίοδο 2015-2020 καθορίζει συγκεκριμένες δράσεις για την πρόληψη και την πάταξη της λαθραίας διακίνησης μεταναστών. Μεταξύ των δράσεων συγκαταλέγεται η κατάρτιση καταλόγου ύποπτων σκαφών, εξειδικευμένες πλατφόρμες για την ενίσχυση της συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, και συνεργασία με τους παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου και μέσων κοινωνικής δικτύωσης για να εξασφαλιστεί ότι το διαδικτυακό περιεχόμενο που χρησιμοποιείται από τους λαθροδιακινητές για να διαφημίζουν τις δραστηριότητές τους εντοπίζεται και διαγράφεται ταχέως.
• Κατευθυντήριες γραμμές για τη λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων: Για να λειτουργεί αποτελεσματικά το κοινό σύστημα ασύλου της ΕΕ, πρέπει να λαμβάνονται συστηματικά τα δακτυλικά αποτυπώματα των μεταναστών κατά την άφιξή τους. Η Επιτροπή έχει δημοσιεύσει κατευθυντήριες γραμμές για να εφαρμόζουν τα κράτη μέλη προσέγγιση βέλτιστων πρακτικών για τη λήψη των δακτυλικών αποτυπωμάτων των νεοαφιχθέντων αιτούντων διεθνή προστασία. Ομάδες από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO), τονFrontex και την Ευρωπόλ θα εργάζονται επιτόπου στα «κομβικά σημεία» για να ταυτοποιούν ταχέως, να εγγράφουν και να λαμβάνουν τα δακτυλικά αποτυπώματα των εισερχόμενων μεταναστών και να εκτιμούν εκείνους που χρήζουν προστασίας.
• Δημόσια διαβούλευση σχετικά με το μέλλον της οδηγίας για την μπλε κάρτα: Η Επιτροπή επιθυμεί να βελτιώσει το ισχύον καθεστώς της μπλε κάρτας της ΕΕ, το οποίο έχει σκοπό να διευκολύνει τα άτομα υψηλής ειδίκευσης που επιθυμούν να έλθουν να εργαστούν στην ΕΕ, αλλά το οποίο προς το παρόν χρησιμοποιείται σπάνια. Η δημόσια διαβούλευση καλεί τους ενδιαφερόμενους φορείς (μετανάστες, εργοδότες, κυβερνητικές οργανώσεις, συνδικαλιστικές οργανώσεις, ΜΚΟ, γραφεία ευρέσεως εργασίας κ.λπ.) να ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με την μπλε κάρτα της ΕΕ και τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να βελτιωθεί.

Η Επιτροπή λαμβάνει επίσης υπό σημείωση ένα νέο επιχειρησιακό σχέδιο για την επιχείρηση «Τρίτων». Το νέο επιχειρησιακό σχέδιο για την ενισχυμένη κοινή επιχείρηση «Τρίτων» καθορίζει νέο αριθμό υλικών μέσων: 10 θαλάσσιες μονάδες, 33 χερσαίες μονάδες, 8 αεροπορικές μονάδες και ανθρώπινο δυναμικό 121 ατόμων. Το επιχειρησιακό σχέδιο καλύπτει επίσης τη γεωγραφική περιοχή του «Τρίτων» προς νότον, έως τα σύνορα της ζώνης έρευνας και διάσωσης της Μάλτας για να καλυφθεί η περιοχή της πρώην ιταλικής επιχείρησης Mare Nostrum.

Ιστορικό

Στις 23 Απριλίου 2014, στο πλαίσιο της εκστρατείας για την εκλογή του στη θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Jean-Claude Juncker παρουσίασε στη Μάλτα ένα σχέδιο πέντε σημείων για τη μετανάστευση, με το οποίο ζητούσε μεγαλύτερη αλληλεγγύη στη μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ.
Μόλις ανέλαβε καθήκοντα, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jean-Claude Junckerανέθεσε σε έναν Επίτροπο ειδικό χαρτοφυλάκιο για τη μετανάστευση, για να εκπονήσει, σε συνεργασία με τον πρώτο Αντιπρόεδρο Timmermans, νέα πολιτική μετανάστευσης ως μία από τις 10 προτεραιότητες των πολιτικών κατευθύνσεων, δηλ. του πολιτικού προγράμματος βάσει του οποίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέλεξε την Επιτροπή.
Με βάση πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα κράτη μέλη, σε δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23ης Απριλίου 2015, δεσμεύτηκαν να λάβουν επειγόντως μέτρα για να εμποδίσουν περαιτέρω απώλειες ζωών και να επιταχύνουν τη δράση της ΕΕ στον τομέα της μετανάστευσης. Σχετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ακολούθησε λίγες ημέρες αργότερα.
Στις 13 Μαΐου 2015, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για τη μετανάστευση Ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για τη μετανάστευση, το οποίο καθορίζει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που θα βελτιώσει τη διαχείριση της μετανάστευσης σε όλες τις πτυχές της.