Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2014

Αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε νέους κανόνες για να αποτρέψει τις μεγαλύτερες και πλέον πολυσχιδείς τράπεζες από το να αναλαμβάνουν την επισφαλή δραστηριότητα της διαπραγμάτευσης τίτλων για ίδιο λογαριασμό. Βάσει των νέων κανόνων, οι εποπτικές αρχές θα έχουν επίσης την εξουσία να απαιτούν από αυτές τις τράπεζες να διαχωρίζουν την αποδοχή καταθέσεων από ορισμένες δυνητικά επισφαλείς δραστηριότητες διαπραγμάτευσης, εάν η άσκηση αυτών των δραστηριοτήτων θέτει σε κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Παράλληλα με αυτήν την πρόταση, η Επιτροπή ενέκρινε συνοδευτικά μέτρα που στοχεύουν στη βελτίωση της διαφάνειας ορισμένων συναλλαγών στον σκιώδη τραπεζικό τομέα. Τα μέτρα αυτά συμπληρώνουν τις ευρείες μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη αναληφθεί για την ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα της ΕΕ.
Κατά την κατάρτιση των προτάσεών της, η Επιτροπή έλαβε υπόψη τη χρήσιμη έκθεση της ομάδας υψηλού επιπέδου με επικεφαλής τον διοικητή της Τράπεζας της Φινλανδίας Erkki Liikanen (IP/12/1048), καθώς και την ισχύουσα εθνική νομοθεσία σε ορισμένα κράτη μέλη, τον παγκόσμιο προβληματισμό για το θέμα (αρχές του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) και τις εξελίξεις σε κράτη εκτός ΕΕ.
Ο επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς Μισέλ Μπαρνιέ δήλωσε σχετικά: «Με τις σημερινές προτάσεις ολοκληρώνεται η ριζική αναδιάρθρωση του κανονιστικού πλαισίου του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος. Οι νομοθετικές αυτές προτάσεις αφορούν έναν μικρό αριθμό πολύ μεγάλων τραπεζών οι οποίες, σε διαφορετική περίπτωση, θα ήταν εξαιρετικά μεγάλες για να αφεθούν να πτωχεύσουν, εξαιρετικά δαπανηρές για να διασωθούν και εξαιρετικά σύνθετες για να εξυγιανθούν. Τα προτεινόμενα μέτρα θα ενισχύσουν περαιτέρω τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και θα διασφαλίσουν ότι για τα λάθη των τραπεζών δεν θα πληρώνουν οι φορολογούμενοι. Οι σημερινές προτάσεις θα δημιουργήσουν ένα κοινό πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ, που είναι αναγκαίο για να διασφαλιστεί ότι οι αποκλίνουσες εθνικές λύσεις δεν θα δημιουργήσουν ρήγματα στο οικοδόμημα της τραπεζικής ένωσης ούτε θα υπονομεύσουν τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς. Οι προτάσεις έχουν σταθμιστεί προσεκτικά ώστε να εξασφαλίζουν μια λεπτή ισορροπία μεταξύ της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και της δημιουργίας των κατάλληλων συνθηκών για τη χορήγηση πιστώσεων στην πραγματική οικονομία, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη».
Από την έναρξη της χρηματοπιστωτικής κρίσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη συμμετέχουν ενεργά στη ριζική αναμόρφωση του κανονιστικού και εποπτικού πλαισίου των τραπεζών. Η ΕΕ έχει θεσπίσει μεταρρυθμίσεις για τη μείωση των επιπτώσεων των πιθανών πτωχεύσεων τραπεζών με στόχο να δημιουργηθεί ένα ασφαλέστερο, σταθερότερο, πιο διαφανές και υπεύθυνο χρηματοπιστωτικό σύστημα που θα λειτουργεί προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας στο σύνολό της. Για να αυξηθεί η ανθεκτικότητα των τραπεζών και να μειωθούν οι συνέπειες πιθανών πτωχεύσεων, θεσπίστηκαν νέοι κανόνες για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις των τραπεζών, (MEMO/13/690) καθώς και για την ανάκαμψη και εξυγίανσή τους (MEMO/13/1140). Η τραπεζική ένωση έχει δρομολογηθεί. Ωστόσο, ενδέχεται ορισμένες τράπεζες της ΕΕ να εξακολουθούν να είναι εξαιρετικά μεγάλες για να αφεθούν να πτωχεύσουν, εξαιρετικά δαπανηρές για να διασωθούν και εξαιρετικά σύνθετες για να εξυγιανθούν. Συνεπώς απαιτούνται νέα μέτρα, ιδίως ο διαρθρωτικός διαχωρισμός των κινδύνων που συνδέονται με τις δραστηριότητες διαπραγμάτευσης των τραπεζών από τη δραστηριότητα αποδοχής καταθέσεων. Οι σημερινές προτάσεις αποβλέπουν στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας του τραπεζικού τομέα της ΕΕ και εξασφαλίζουν συγχρόνως ότι οι τράπεζες θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούν την οικονομική δραστηριότητα και την ανάπτυξη.
Η πρόταση για την αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα της ΕΕ θα εφαρμόζεται μόνο στις μεγαλύτερες και πιο πολυσχιδείς τράπεζες της ΕΕ με σημαντικές δραστηριότητες διαπραγμάτευσης. Προβλέπονται τα εξής:
1. Απαγόρευση της διεξαγωγής δραστηριοτήτων διαπραγμάτευσης για ίδιο λογαριασμό σε χρηματοπιστωτικά μέσα και βασικά εμπορεύματα, δηλαδή των δραστηριοτήτων διαπραγμάτευσης για ίδιο λογαριασμό με αποκλειστικό σκοπό την επίτευξη κέρδους για την τράπεζα. Η δραστηριότητα αυτή ενέχει πολλούς κινδύνους, χωρίς όμως απτά οφέλη για τους πελάτες της τράπεζας ή για την ευρύτερη οικονομία.
2. Ανάθεση στις εποπτικές αρχές της εξουσίας και, σε ορισμένες περιπτώσεις, θέσπιση της υποχρέωσης να απαιτούν τη μεταβίβαση άλλων δραστηριοτήτων διαπραγμάτευσης υψηλού κινδύνου (όπως δραστηριότητες ειδικής διαπραγμάτευσης, σύνθετα παράγωγα και πράξεις τιτλοποίησης) σε ξεχωριστές νομικές οντότητες εντός του ομίλου («θυγατροποίηση»). Με τον τρόπο αυτό, θα αποφευχθεί ο κίνδυνος να παρακάμπτουν οι τράπεζες την απαγόρευση ορισμένων δραστηριοτήτων διαπραγμάτευσης συμμετέχοντας σε αφανείς δραστηριότητες συναλλαγών για ίδιο όφελος που γίνονται όλο και πιο σημαντικές ή παρουσιάζουν υψηλό βαθμό μόχλευσης, με αποτέλεσμα να θέτουν ενδεχομένως σε κίνδυνο το σύνολο της τράπεζας ή το ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα να μην διαχωρίζουν τις δραστηριότητές τους εφόσον μπορούν να αποδείξουν στον εποπτικό φορέα τους ότι οι κίνδυνοι που αναλαμβάνουν μετριάζονται από άλλα μέσα.
3. Θέσπιση κανόνων για την οικονομική και νομική διακυβέρνηση και παροχή επιχειρησιακών δεσμών μεταξύ της διαχωρισθείσας διαπραγματευτικής οντότητας και των υπολοίπων μελών του τραπεζικού ομίλου.
Προκειμένου να μην προσφέρεται στις τράπεζες η δυνατότητα καταστρατήγησης αυτών των κανόνων, με τη μεταφορά μέρους των δραστηριοτήτων τους στον λιγότερο ρυθμιζόμενο σκιώδη τραπεζικό τομέα, τα διαρθρωτικά μέτρα διαχωρισμού πρέπει να συνοδεύονται από διατάξεις βελτίωσης της διαφάνειας του σκιώδους τραπεζικού συστήματος. Η συμπληρωματική πρόταση διαφάνειας θα προβλέπει μια σειρά μέτρων για την καλύτερη κατανόηση από τις ρυθμιστικές αρχές και τους επενδυτές των συναλλαγών χρηματοδότησης τίτλων. Αυτές οι συναλλαγές έχουν αποτελέσει πηγή μετάδοσης κινδύνων, μόχλευσης και «φιλοκυκλικότητας» κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Η καλύτερη παρακολούθηση των συναλλαγών αυτών είναι απαραίτητη για να αποτραπεί ο συστημικός κίνδυνος που είναι συνυφασμένος με τη χρήση τους.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου