Yγεία των μελισσών: Οι περιορισμοί χρήσης φυτοφαρμάκων ισχύουν από 1/12/13

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε περιορισμούς στη χρήση τριών φυτοφαρμάκων που ανήκουν στην οικογένεια των νεονικοτινοειδών. Τα φυτοφάρμακα αυτά (clothianidin, imidacloprid και thiametoxam) διαπιστώθηκε ότι είναι επιβλαβή για τον πληθυσμό μελισσών της Ευρώπης. Οι περιορισμοί αυτοί θα αρχίσουν να ισχύουν από την 1η Δεκεμβρίου 2013 και θα επανεξεταστούν, το αργότερο, εντός δύο ετών. Έχουν ως στόχο τα φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται για την επεξεργασία φυτών και σιτηρών που προσελκύουν μέλισσες και επικονιαστές.«Τον προηγούμενο μήνα δεσμεύτηκα ότι, με βάση τον αριθμό των κινδύνων που προσδιορίστηκαν στην επιστημονική γνώμη της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων, θα κάνω ό,τι μπορώ για να διασφαλιστεί η προστασία των μελισσών. Η σημερινή έγκριση ανταποκρίνεται στη δέσμευση αυτή και σηματοδοτεί ένα ακόμα ορόσημο στη διασφάλιση της καλύτερης υγείας των μελισσών στο μέλλον, δεδομένου ότι οι μέλλισες διαδραματίζουν δύο σημαντικούς ρόλους: όχι μόνο παράγουν μέλι, αλλά, κυρίως, είναι επικονιαστές. Το 80% περίπου της συνολικής επικονίασης οφείλεται στη δραστηριότητα των μελισσών – πρόκειται για μια φυσική μέθοδο χωρίς κόστος», δήλωσε ο κ.Tonio Borg, επίτροπος για θέματα υγείας και πολιτικής των καταναλωτών.
Το μέτρο αποτελεί μέρος της συνολικής στρατηγικής της Επιτροπής για την αντιμετώπιση της μείωσης του πληθυσμού των μελισσών στην Ευρώπη. Μετά τη δημοσίευση της στρατηγικής της Επιτροπής σχετικά με την υγεία των μελισσών του 2010, έχουν αναληφθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη διάφορες ενέργειες. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται: ο ορισμός του εργαστηρίου αναφοράς της ΕΕ για την υγεία των μελισσών· η αυξημένη συγχρηματοδότηση της ΕΕ για εθνικά μελισσοκομικά προγράμματα, η συγχρηματοδότηση για τη διενέργεια μελετών εποπτείας σε 17 εθελοντικά κράτη μέλη (χορηγήθηκαν 3,3 εκατ. ευρώ το 2012) και ερευνητικά προγράμματα της ΕΕ όπως το BeeDoc και το STEP που διερευνούν πολλούς παράγοντες οι οποίοι θα μπορούσαν να ευθύνονται για τη μείωση των μελισσών στην Ευρώπη.

Επόμενα βήματα

Τα κράτη μέλη πρέπει να ανακαλέσουν ή να τροποποιήσουν υφιστάμενες εγκρίσεις, ώστε να συμμορφωθούν με τους περιορισμούς της ΕΕ έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2013. Μπορούν να επιτρέπουν τη χρήση των υφιστάμενων αποθεμάτων έως την 30ή Νοεμβρίου το αργότερο. Οι εθνικές αρχές είναι αρμόδιες να εξασφαλίσουν τη σωστή εφαρμογή των περιορισμών.
Μόλις είναι διαθέσιμες οι νέες πληροφορίες, και το αργότερο εντός 2 ετών, η Επιτροπή θα επανεξετάσει τον περιορισμό αυτό για να ληφθούν υπόψη οι σχετικές επιστημονικές και τεχνικές εξελίξεις.

Ιστορικό

Δεδομένου ότι τα κράτη μέλη δεν κατέληξαν σε συμφωνία (ειδική πλειοψηφία) στο πλαίσιο της επιτροπής προσφυγών της 29ης Απριλίου 2013, η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει με τον περιορισμό, όπως προβλέπεται.
Ο περιορισμός αυτός ισχύει για τη χρήση 3 νεονικοτινοειδών (clothianidin, imidacloprid και thiametoxam) για επεξεργασία σπόρων, εφαρμογή στο έδαφος (κόκκοι) και στο φύλλωμα φυτών και σιτηρών (με εξαίρεση τα χειμερινά σιτηρά) που προσελκύουν μέλισσες. Οι εναπομένουσες επιτρεπόμενες χρήσεις διατίθενται μόνο για επαγγελματίες. Οι εξαιρέσεις θα περιοριστούν στη δυνατότητα επεξεργασίας καλλιεργειών που προσελκύουν μέλισσες σε θερμοκήπια και σε υπαίθριες εκτάσεις μόνο μετά την ανθοφορία.
Τα φυτοφάρμακα έχουν προσδιοριστεί ως ένας από τους πολλούς παράγοντες που μπορεί να είναι υπεύθυνοι για τη μείωση του αριθμού των μελισσών. Στους άλλους παράγοντες περιλαμβάνονται επίσης τα παράσιτα, άλλοι παθογόνοι οργανισμοί, η έλλειψη κτηνιατρικών φαρμάκων ή, μερικές φορές, η κακή χρήση τους, η διαχείριση της μελισσοκομίας και περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως η έλλειψη ενδιαιτημάτων και ζωοτροφών καθώς και η αλλαγή του κλίματος.