Και μόνο το άκουσμα του ονόματος ‘Καππαδοκία’ γοητεύει παράξενα.
Λέξη αρχαία ελληνική προερχόμενη από το περσικό Κατπατούκα, σημαίνει χώρα των όμορφων αλόγων. Φημισμένη για την εκτροφή ίππων, οι οποίοι μάλιστα συγκαταλέγονταν στις καλύτερες ράτσες. Στη Ρωμαϊκή Εποχή ονόμαζαν τα άλογα της Καππαδοκίας “Ιερά Ζώα”.
Η Καππαδοκία συγκινεί όσους τη γνωρίζουν και μαγνητίζει όσους θέλουν να τη μάθουν.
Η ταυτότητά της σχηματίστηκε στο αχανές βάθος των αιώνων με την υπογραφή ηρώων και αγίων. Οι πρώτες ελληνικές αποικίες ιδρύθηκαν από τους Αιολείς το 1400 π.Χ.
Ακόμη και η ματιά του Θεού πλανήθηκε στη γη της δημιουργώντας το εξωπραγματικό, σεληνιακό τοπίο της.
Η μυστηριακή φυσιογνωμία της κρύβει πολλά, μέχρι και σήμερα.
Ο Ελληνισμός δέθηκε άρρηκτα με τον Χριστιανισμό και σμίλεψαν την υφή, την ιστορία της Καππαδοκίας με αναλλοίωτο τον παραδοσιακό της φόντο.
Οι Έλληνες Καππαδόκες πρωταγωνίστησαν, διακρίθηκαν, πρόσφεραν και προσφέρθηκαν, δόξασαν και δοξάστηκαν. Μεγάλες μορφές στον καθημερινό μόχθο, την ιστορία, τα γράμματα, τον πολιτισμό, την εκκλησία. Αγωνιστές, ήρωες, άγιοι.
Ενδεικτικά και με τον κίνδυνο παράλειψης εξεχουσών προσωπικοτήτων αναφέρουμε τον φιλόσοφο Απολλώνιο τον Τυανέα, τους γεωγράφους – περιηγητές Παυσανία και Στράβωνα, τον ιατρό Αρεταίο, τον επικό ήρωα Διγενή Ακρίτα, τους αυτοκράτορες Ηράκλειο, Νικηφόρο Φωκά, Ιωάννη Τσιμισκή, Ρωμανό Διογένη, τον Άγιο Μεγαλομάρτυρα Γεώργιο τον Τροπαιοφόρο (εκ πατρός), τους Ιεράρχες Μέγα Βασίλειο και Γρηγόριο το Θεολόγο με τα μέλη των οικογενειών τους, τον Άγιο Μάμαντα, τον Άγιο Αχίλλειο και καταλήγουμε στους Άγιους Γέροντες του Καιρού μας Αρσένιο και Παΐσιο. Εδώ υπήρξε και ο τόπος αγιότητας του Αγίου Ιωάννου του Ρώσσου (Προκόπι). Αλλά και οι κορυφαίοι πνευματικοί δημιουργοί Κωνσταντίνος Καβάφης (από την πατρική γραμμή) και Γιώργος Σεφέρης κατάγονται από την ευλογημένη Καππαδοκία.
Εδώ και τα θρυλικά “Μαρμαρένια Αλώνια”, όπου ο Βασίλειος Διγενής Ακρίτας παλεύει με τον Χάρο. Δεν τον προσκυνά, δεν τον εκλιπαρεί, δεν γονατίζει. Μάχεται μέχρι τέλους. «Εμείς και με τους Θεούς μας ορθοί μιλάμε», θα πει αργότερα ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης υπογραμμίζοντας το μεγαλείο της αδούλωτης ελληνικής ψυχής.
Μετά από αιώνες άνθησης και προσφοράς στον πολιτισμό και στο Πνεύμα ήρθανε “χρόνοι δίσεκτοι και μήνες οργισμένοι” για την Αγιοτόκο, την Θεοσκέπαστη Καππαδοκία. Τα μολυβένια σύννεφα πυκνώνουν απειλητικά στον ουρανό της, αρχής γενομένης από την μάχη του Ματζικέρτ (1071 μ.Χ.) με τις ορδές των Σελτζούκων Τούρκων. Η Καππαδοκική Γη στρώνεται με σώματα ηρώων και μαρτύρων και κλείνει στην αγκαλιά της με αγάπη και ευγνωμοσύνη τα άξια τέκνα της. Μεταλαμβάνει το αίμα τους με οδύνη και ευλάβεια σαν Θεία Κοινωνία, το φυλάει μέσα της και το κάνει πλέον συστατικό του υπεδάφους της. Καθαγιασμένη και αιματοβαμμένη η Καππαδοκία εξακολουθεί και υπάρχει με τις όποιες αλλαγές ή αλλοιώσεις στο βιοτικό ιστό των κατοίκων της.
Η ευρηματική καραμανλίδικη διάλεκτος προστατεύει τον ελληνορθόδοξο πληθυσμό, του επιτρέπει να διατηρεί το αλφάβητό του, ενώ παράλληλα κατευνάζει την μανία των κατακτητών.
ΓΚΕΛΒΕΡΙ. Το πρωτοφανές στην Ιστορία ανεξήγητο γεγονός της Ανταλλαγής, χωρίς καν να ερωτηθούν οι ανταλλάξιμοι πληθυσμοί, έμελλε να το βιώσει η Καππαδοκία τον δίσεκτο χρόνο του 1924. Ούτε καν προαιρετικά. Υποχρεωτική Ανταλλαγή. Υποχρεωτική Καταδίκη. Και η μικρή χαριτωμένη Καρβάλη (Γκέλβερι) ακολούθησε τη βαριά μοίρα των Ελλήνων της Πόλης, του Πόντου, της Μικράς Ασίας, της Ανατολίας. Η Ασιατική Ελλάδα “έπρεπε” να συρρικνωθεί στην Ευρωπαϊκή. Οι Έλληνες των Λατρεμένων Πατρίδων πήραν μαζί τους ελάχιστα υπάρχοντα.
Όμως σήκωσαν στα έντιμα χέρια τους τα όσια και τα ιερά τους. Προγονικά κειμήλια, αγιασμένα σκηνώματα, Θαυματουργές Εικόνες, εκκλησιαστικά σκεύη. Ό,τι πρόσταζε η συνείδησή τους. Όσα άντεχε ο ηρωισμός τους. Από το Βορρά ως τον Νότο η Παλαιά Ελλάδα γέμισε από τις ονομασίες πόλεων, που έκτισαν τα παιδιά της Ανατολής. Επιγραμματικά: Νέα Ιωνία, Νέα Σμύρνη, Νίκαια, Νέα Αλικαρνασσός, Νέα Έφεσος.
Και στον νομό Καβάλας η Νέα Καρβάλη. Κουρασμένοι αλλά αποφασιστικοί οι Καρβαλιώτες θεμελίωσαν και στερέωσαν νέα πατρίδα συνέχεια της δικής τους, αλλά και της μακραίωνης ιστορίας του τόπου, όπου εγκαταστάθηκαν. Έθαψαν βαθιά μέσα τους τη λύπη και την οδύνη από τον άδικο ξεριζωμό τους και την απώλεια δικών τους και κοίταξαν μπροστά. Σκούπισαν τα μάτια τους και σήκωσαν ψηλά το κεφάλι. Στον αρχαίο οικισμό ‘Ακόντισμα’ στον ομώνυμο λόφο βρήκαν το πρώτο τους απάγκιο και δημιούργησαν τον πυρήνα της διατήρησης της σπουδαίας κληρονομιάς τους και συγχρόνως την απαρχή νέου ξεκινήματος. Σήμερα το Λαογραφικό Χωριό Ακόντισμα αποδεικνύει με την πανώρια μοναδικότητά του το μεράκι, το συναίσθημα και την ψυχή των ανθρώπων, που γνωρίζουν να αγωνίζονται και να επιβιώνουν.Ο “Θησαυρός των Καππαδοκών” δεν περικλείεται μόνο στο περίτεχνο φερώνυμο οικοδόμημα. Φανερώνεται σ’ όλο το Λαογραφικό χωριό, στο Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο των Ελλήνων της Καππαδοκίας, στο Αρχείο, στους Ιερούς Ναούς του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου και της Αναλήψεως, που θυμίζουν τους αντίστοιχους Ναούς της Καππαδοκικής Καρβάλης. Αντικατοπτρίζεται σ’ όλη τη Νέα Καρβάλη. Υπάρχει στον εσωτερικό κόσμο όλων όσων συναισθάνονται τη τιμή και την ευθύνη της καταγωγής τους. Όλων όσων παλεύουν κόντρα σε αντιξοότητες να διατηρήσουν και να μεταδώσουν την πνοή της μνήμης, της παράδοσης, της δημιουργίας. Γιατί η γνώση είναι ανάμνηση (Πλάτων). Και ο λαός, που έχει αναμνήσεις, που έχει μνήμη, δεν αφανίζεται. Γι’ αυτό και είναι ανάγκη να κληροδοτήσουμε τις αναμνήσεις μας στις επερχόμενες γενιές, να εξασφαλίσουμε μέλλον στη μνήμη μας. Ας μην παρασυρθούμε από τις Σειρήνες του νεωτερισμού και του μοντερνισμού, που δείχνουν απέχθεια σε κάθε τι ελληνικό και πατροπαράδοτο. Από αντικείμενα, έργα τέχνης, ήθη και έθιμα, μέχρι ιστορία, θρησκεία γλώσσα και γραφή.
Το θανάσιμο πλήγμα οι πολέμιοί μας θα το καταφέρουν, αν μας επιβάλλουν τη λήθη της ταυτότητάς μας, την απάλειψη των εθνικών χαρακτηριστικών μας, όπως επιχείρησε η Κίρκη στον Οδυσσέα και το πέτυχε στους συντρόφους του. Στο χέρι μας και κυρίως στο χέρι των πολιτικών μας είναι να αποτύχει αυτή η απόπειρα.
Ας δουν οι ιθύνοντες το έργο, που πάνω από τρεις δεκαετίες επιτελεί ο Πρόεδρος του ‘Κέντρου Καππαδοκικών Μελετών’ και της ‘Στέγης Πολιτισμού Νέας Καρβάλης’, Καπλάνης Ιωσηφίδης με την ακούραστη σύζυγό του, Βάσω, εμψυχώνοντας τους συμπατριώτες και φίλους να μην τα παρατήσουν, να μη λυγίσουν στις δυσκολίες και στα εμπόδια.
Μόνο να ξεφυλλίσουν το προσεγμένο λεύκωμα ‘Ενθύμιον 30 χρόνια Στέγη Πολιτισμού Νέας Καρβάλης 1981-2011’, όπου απεικονίζεται το διάγραμμα του αγώνα, των κόπων και της ανιδιοτελούς προσφοράς. Κατάθεση ψυχικών αποθεμάτων με κίνητρο τον αγνό πατριωτισμό.
Θα αισθανθούν, πιστεύουμε, ρίγη συγκίνησης και θαυμασμού! Θα αντιληφθούν τη διάθεση, τους στόχους, το όραμα της Κοινότητας των Καππαδοκών, που μπορεί να αποτελέσει πανευρωπαϊκό πρότυπο. Και θα θελήσουν, ευελπιστούμε, να έλθουν αρωγοί. Να επιβραβεύσουν και να συνεισφέρουν. Να εγκολπωθούν αυτόν τον ‘θησαυρό’ γενεών παρέχοντάς του την δέουσα προστασία και προβολή.
Δεν αρκεί το βραβείο του ‘Ευρωπαϊκού Μουσείου της Χρονιάς’, που απονεμήθηκε το 1997 στο Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο των Ελλήνων της Καππαδοκίας στη Νέα Καρβάλη. Χρειάζεται στήριξη. Άμεσα και πολύπλευρα. Η Πολιτεία οφείλει να πράξει το καθήκον της.
Ίσως μ’ αυτόν τον τρόπο και με τους κατάλληλους χειρισμούς οι αρμόδιοι ανοίξουν μια πόρτα εξόδου από την σημερινή κρίση (ηθική – οικονομική – πολιτική – πνευματική).
Αν γνωρίσουμε από κοντά τη Νέα Καρβάλη, θα καταλάβουμε ότι έχουμε απεριόριστες δυνατότητες. Έτσι επιβιώνουμε περήφανα με θάρρος και ελπίδα. Έτσι μεγαλουργούμε. Ο χάρτης δείχνει ένα λαμπρό παράδειγμα προς μίμηση εκεί, όπου αναγράφεται σήμερα: ‘Νέα Καρβάλη’.
Ας αναπνεύσουμε τον αέρα της Νέας Καρβάλης. Θα νιώσουμε ότι η Καρδιά της Καππαδοκίας μεταμοσχεύτηκε επιτυχώς και χτυπά στο σώμα της Μητέρας Ελλάδας. Οξυγονώνει το αίμα μας με τις Αρχές και τις Αξίες της. Η Καρδιά της Καππαδοκίας χτυπά μέσα μας. Γιατί η Καππαδοκία είναι η Πατρίδα της Καρδιάς μας…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου